انواع کابل های الکتریکی موجود
انواع کابل های الکتریکی موجود
فراوانی انواع سیم و کابل به مرز چندین هزار می رسد وهمین وسعت از لحاظ نوع وتعداد،شناخت و بررسی آن ها را دشوار و می توان گفت پیچیده ساخته است.
گونه های مختلف سیم و کابل شناسایی و طبقه بندی است،درصورتی که معیاری صحیح وقابل اندازه گیری ارائه شود!
برای طبقه بندی انواع کابل ها می بایست عوامل مناسب برای دسته بندی را شناسایی کرد که دربخش ذیل 10 شماره از مهم ترین عوامل را مورد بررسی قرار خواهیم داد :
1 ) سطح(IeveI) ولتاژ
2 ) گونه ی هدایت کننده (هادی) وساختارو ویژگی آن
3 ) گونه ی رسانا
4 ) نوع مراقبت الکتریکی
5 )نوع مراقبت مکانیکی وماشینی
6 ) تعداد و شمار رشته سیم ها
7 ) نوع ومکان کاربرد
8) استاندارد
9 )مقدارمصرفی اکتریسیته
10 ) توان مصرفی
در این بخش،به بررسی انواع کابل از نظر ولتاژکه جائر اهمیت ترین عامل در طبقه بندی وبررسی کابل هاست می پردازیم:
-طبقه بندی کابل های موجود بر اساس میزان ولتاژ
لازم به ذکر است که از لحاظ میزان ومقدار ولتاژ،می توان کابل ها را در شاخه های متعددی گروه بندی نمود؛
1 ) گونه اول کابل هایی با فشار بسیار ناچیز وبسیار ضعیف هستند که اصطلاحأ (Low voItage cabbie )نامیده میشوند ودر SI باعلامت اختصاری جهانی LV شناسایی میگردند. ازاین گونه کابل ها درصنایع عظیم که نیازمند الکتریسیته با ولتاژ قوی هستند،استفاده نمی گردد.
2) گونه ی دوم کابل هایی با فشار متوسط (نه خیلی ضعیف نه خیلی قوی) هستند که اصطلاحأ ( Medum voItage cabbie)نام گرفته اند وعلامت اختصاری جهانی مربوط به آن ها MV میباشد.
3)گونه ی سوم کابل های حائر فشار قوی وبالاتر هستند که اصطلاحأ (High VoItage CabIe) نام دارند وعلامت اختصاری آنه HV است.
4)گونه ی چهارم که به کثرت در صنایع سترگ مشاهده می گردد کابل های فوق فشار بالا می باشند که از آن ها با نام (Hight Voltage Cable)یاد میشود و علامت اختصاری جهانی آنها EHV میباشد.
با توجه به انواع مختلف کابل هایی که در بازار وجود دارد می تواند در قیمت سیم و کابل بسیار موثر باشد.
از دیگر کابل هایی که بسیار کاربرد دارد و مورد استفاده قرار می گیرد کابل کواکسیال است که خود به انواع کابل کواکسیال تقسیم می شود .
دراین بخش به مورد اهم دسته بندی کابل ها اشاره نمودیم.
همان طورکه قبلا اشاره شد،دومین عامل مؤثردرشناسایی ودسته بندی کابل ها ،هادی(هدایت کننده)است.
به استحصار شما می رساند که معمول ترین وپرکاربردترین هدایت کننده ها درصنایع ساخت سیم وکابل ،مس وآلومینیوم هستند که به علت جرم اندک وسهولت درحمل وکارایی بطور عمده به مصرف می رسند.
بعنوان مطلب جائراهمیت دراین زمینه می توان به خلوص بالای مس وآمینیوم مصرفی اشاره کرد که خلوصی بالغ بر%99 را داراهستند؛چنانجه خلوص بیشترجرم کمتر راموجب می شود.
فرایند آنیل کردن (AnneaIing)هادی ها به صورت دلخواه انجام می گردد؛به این علت که هادی ها هم به صورت آنیل شده و هم به صورت آنیل نشده به مصرف می رسند.(آنیل کردن به معنای باز پخت مجدد بلورهای پیشین به منظور ایجاد انعطاف بیشتر وبهتراست)
انواع هادی ها:
1 . هادی مفتولی
2 . هادی استرند شده یا نیمه افشان
3 . هادی افشان
1 . هادی مفتولی
این نوع از هادی که پرکاربردترین وشناس ترین نوع هادی است،ازیک مفتول یکه شکل می گیرد که معمولا سطح مقطعی ازیک دایره می باشد.(به معنا که اغلب به شکل قسمتی ازدایره بسته می شود) این نوع هادی را،هادی کلاس یک نیز می نامند.
2. هادی نیمه افشان
ازهادی نیمه افشان بعنوان هادی کلاس دو نیز یاد می شود.
این گونه هادی ازتابیدن چند سیم بسیارساده حول یکدیگر پدید می آید.
بالغ بر%80 ازاین نوع هادی ها بصورت کمپکت ارائه می شوند که فرایندی است مبنی برحذف فضای خالی میان مفتول ها جهت فشرده کردن وکوچک کردن سطح مقطع هادی وهمچنین جهت کاهش دادن قطر کابل وصرفه جویی در مصرف مواد اولیه .
3 . هادی افشان
هادی افشان که اغلب به نام هادی کلاس پنج شناخته می شود؛ حاصل به هم پیوستن تعداد معتددی مفتول ظریف آنیل شده می باشد که برای تولید کابل هایی با انعطاف پذیری بالا بکارمی رود
با توجه به مطالبی که پیش ازاین گفته شد، دانستیم عوامل متعددی جهت دسته بندی کابل های الکتریکی وجود دارد که از جمله ی آن ها به عواملی نظیر سطح ولتاژوساختار هادی اشاره کردیم.
هم اکنون به معرفی عامل سوم می پردازیم :
دسته بندی کابل ها براساس گونه ی عایق(نارسانا)
بدیهی است که عایق بندی وروکش سازی برای سیم وکابل امری کاملا ضروری جهت مورد استفاده قراردادن آن هاست ؛برای عایق بندی سیم وکابل از مواد متعددی از جمله پلیمرها (مواد درشت مولکول) همانند لاستیک،پلاستیک ومشتقات آن ها بهره می گیرند که این گونه پلیمرها خواص به خصوصی از جمله کم دود بودن، مقاومت دربرابر شعله ی آتش ،مقاومت در برابر نور قوی ،عدم داشتن هالوژن،مقاومت در برابر ساییده شدن ف،نرمی و سختی،پایین یا بالا بودن مقدارضریب دی الکتریک و…را دارا هستند.
جهت عایق بندی صحیح و بی نقص مشتقاتی از لاستیک وپلاستیک (پلیمر) مورد استفاده قرار می گیرد که خواص مورد نیازبرای کاربرد مورد نظر را داشته باشد؛ بدین منظور ضروری است انواعی از پلیمرها را مورد بررسی قرارداد :
1.پلی پروپیلن (pp)
ماده ی مذکور که از سختی پایینی برخورداراست،بعد از اعمال فشار بسرعت به حالت اولیه ی خود باز می گردد واین ویزگی از جذب فشار بالا ناشی می شود. امروزه این ماده کارایی چندانی درصنعت ندارد.
2.لاستیکهای طبیعی (NR)
این دسته ازدرشت مولکول ها عمدتأ درمواردی به کارمی روند که کابل می بایست مقاومتی قوی دربرابر ساییده شدن را دارا باشد.
ماده ی مذکور بشدت منعطف می باشد که همین امرسهولت درعایق را هموارمی سازد.
3.پلی اتیلن (PE)
ازبه نام ترین پلیمرهای مصرفی در صنایع عظیم می توان به PEاشاره نمود. این ماده به جهت نفوذ ناپذیری دربرابر گرما و رطوبت ،بطور عمده مورد استفاده قرارمی گیرد. از دیگرخواص این ماده می نوان به حالت نرمش بالا ،سطح خارجی سخت،الکتریکی قوی وفقدان هالوژن اشاره کرد.
این ماده به صورت گسترده در ساخت کابل های مخابراتی بکاربرده می شود.
4.پلیمرXLPE
(cross Iinked poy ethyIne)
پلیمردرشت XLPE برای عایق بندی کابل هایی باسطح ولتاژ بین 600 تا 10000 ولت بکار می روند.این گونه پلیمربرای عایق بندی کابل های ضد آتش درمحیط هایی که جلوگیری از حریق بسیارحائر اهمیت است،بطورگسترده مورد استفاده قرار می گیرد.
ازخواص آن می توان به منعطف بودن وتغییر شکل سریع دردمای بالا اشاره نمود.
5.پلی ویتیل کراید(PVC)
این ماده نوعی پلاستیک با کارایی بسیار بالاست.
بدلیل خاصیت خود خاموش کنی شعله،بالغ برنیمی ازPVCتولید شده جهت ساختمان سازی وعایق بندی کابل های ساختمان ها به مصرف می رسند.
تنها نقطه ضعف این ارزشمند ، منتشر کردن گاز سمی در اثر ترکیب شدن و واکنش دادن به موادی مانند هیدروکربورهاست.
6.سیلیکون رابر(SIR)
ازخواص بویژه ی این ماده می توان به آستانه ی تحمل بالا دربرابر حرارت شدید وانعطاف پذیری بالا اشاره کرد.
این پلیمر تحت تأثیرحرارت به حالت یک دست ویک پارچه در می آید .به اطلاع شما می رساند که این پلیمردردما های خیلی بالا ویا خیلی پایین خواص مکانیکی خود راحفظ می کند.
7.پلی اتیلن ترفتالات(PET)
امروزاین ماده عمدتأ از ادغام اتیلن گلیکول با اسید گرمای شدید وکاتالیزور بدست می آید.
ازدیگر ویژگی های این ماده می توان به استحکام مکانیکی بالا،شفافیت وجرم کم اشاره نمود.
گوناگونی مواد جهت عایق بندی شمار زیادی دارد که به گزیده ای از آن ها اشاره شد.
در بین انواع سیم و کابل که در بازار وجود دارد سیم افشان و کابل افشان کاربرد بسیار زیادی دارد .
بسیار کامل و عالی